Montessori Democratie: Spanningen tussen burgerparticipatie en de lokale politiek

Het blijkt geen sinecure om de vernieuwende vormen van democratie in de praktijk handen en voeten te geven. Evelien Tonkens, hoogleraar Burgerschap en humanisering van de Publieke sector aan de Universiteit voor Humanistiek, onderzocht in samenwerking met Margo Trappenburg, Menno Hurenkamp en Jante Schmidt de praktijk van de wisselwerking tussen de participatieve en de representatieve democratie in een zestal cases. Het onderzoek werd maandag 18 mei 2015 op het Doe Open! Festival in Pakhuis De Zwijger aangeboden aan Minister Plasterk. De belangrijkste aanbeveling: voorwaarts en het kan nog beter.

Het gaat niet goed met onze democratie, volgens kenners. Maar er is één lichtpuntje en dat is de lokale inzet door burgers zelf. Waar burgers zelf hun handen uit de mouwen steken, ontstaat positieve energie. Aan gemeenteraad en bestuur vooral de taak om ‘los te laten’. Deze studie kijkt naar een aantal plekken waar men de lokale democratie vernieuwt. Wat vinden betrokken burgers en politici ervan? En wat vinden mensen die met al dat hippe ‘decentraliseren’ niks te maken hebben?

De opkomst van de doe-democratie leidt tot een nieuwe politieke werkelijkheid: de Montessoridemocratie, met veel vrijheid voor eigen initiatief. De gemeenteraad trekt zich terug en de verhoudingen tussen burgers, bestuur en ambtenaren worden informeler. Fijn voor wie maatschappelijk handig is, maar om gewone mensen te vertegenwoordigen volstaat dit niet. Naast vrijheid voor de actievelingen blijkt ook vernieuwing van de representatieve politiek nodig.

 Bekijk het rapport Montessori Democratie: Spanningen tussen burgerparticipatie en de lokale politiek van Evelien Tonkens